شـب تاسوعاست و در ساعاتِ پایـانی این مناسبت، احساس درد و اندوه ما را فراگرفته است، ولی امام حسین(ع) نمی‌‌پذیرد که این درد و اندوه ما، از سرِ احساس باشد، بلکه درد و اندوهی تربیتی از ما می‌‌طلبد.

ما در پرتو این احساسِ درد و اندوه باید بیاموزیم که انسان چگونه باید بمیرد، همچنان‌که چگونه زندگی کردن را باید بیاموزیم. 

شهادت امام حسین (ع) یک تراژدی بود . مظلومیت قتل عام گروهی از پاکبازترین و آزاده ترین انسان ها در نبردی نابرابر با جباریت ! جلوه ای از ماندن بر سر اصول ، تا پای جان باختن خود و خانواده . رخدادی تراژیک برای انسانیت. حسین(ع) با ما و جان ما کاری کرد که می توان متدین نبود ،می توان مسلمان نبود ، ولی نمی توان او را تحسین نکرد و دوست نداشت. 

حسین(ع) " متفاوت " بود و هزینه  تفاوت  و همنوایی نکردن با دیگران را پرداخت. در روزگاری که همگان در قبال جباریت، با تطمیع یا تهدید زبان در کام کشیده بودند ، حسین(ع) به ما آموخت که هزینه زیست اصیل انسانی ، مرگی " دردناک " و " تراژیک " است . حسین(ع) آموزگار بزرگ" ایستادن "در مقابل تمام چیزهایی بود که انسان و انسانیت را به تباهی می کشاند .از همین رو بود که قدرت تمامیت طلب همگان را در مقابل یک انتخاب  قرار داده بود ؛ تسلیم، یا مرگ!

حسین(ع) آزاده بود و به آزادی دیگران نیز احترام می گذاشت . آزادی انتخاب در  "بودن" یا" نبودن " با او! حسین(ع) در هیچ زمانی ، بودن با خود را به دیگران تحمیل نکرد . برای او کرامت انسان نه در تبعیت ، بلکه در انتخاب است که می تواند تجلی یابد. انتخابی که می تواند زندگی یا مرگ را برگزیند! از همین رو در منازل مختلف سفر، پایان ماجرا را بارها به همراهان یادآوری و بر پرهیز از تحمیل خواست خود بر دیگران تاکید می ورزید .

حسین(ع) بزرگ بود، ولی نه آنقدر که دیگران را قربانی خود بخواهد! حسین برای تحقق آرمان هایش هزینه ای سنگین پرداخت؛ هزینه ای از جنس خانواده و فرزندان! 

حسین(ع) آموزگار بزرگ زندگی توام با کرامت و ارزش های بلند اخلاقی است.

حسین(ع) اصلاح گری بزرگ بود که اصلاح امت جدش برای او اولویتی کاستی ناپذیر داشت (به عمر سعد گفته بود که حاضر است از مرزهای خلافت یزید خارج شود ولی هرگز از امر به معروف دست نمی کش ). مسئولیت پذیری او در قبال جامعه برای پیروانش درس آموز است؛ تاثیر بگذار حتی به اندازه یک واژه...!

و ‏در عاشورا هم هرکسی قسمتی دارد: سهم بسیاری، بشقابی از غذایِ نذری است،که نوشِ جان‌شان! سهمِ بعضی نیز، یادآوری سُخنِ حسین(ع) که مرد هرگز زیرِ بارِ نامرد نمی‌رود...!